Godność człowieka

Scenariusz zajęć o godności ludzkiej

Temat: Dlaczego sądzimy, że człowiekowi należy się godność?

1.      MIND MAP

Zastosowanie mapy myślowej – jakie słowa kojarzą się z ludzką godnością?

Skojarzenia należy wypisać w formie mind map. Każdy pracuje indywidualnie.

2.      DIAGRAM

Pojedynczo, każdy rysuje diagram przedstawiający termin „godność”, który zostaje podzielony na rzeczowniki składające się na prezentowany wyraz.

Zadanie: wykaż w diagramie procentowy udział wymienionych przez Ciebie rzeczowników oraz udziel odpowiedzi na poniższe pytania odnosząc się do ich uzasadnień:

2.1. który rzeczownik (słowo) ma największy udział/wpływ na godność człowieka? (dlaczego?)

2.2. które słowo ma najmniejszy udział/wpływ na godność człowieka? (dlaczego?)

3. Zastanów się, co definiuje ludzką godność; czy jest potrzebna w życiu codziennym?

W jakich sytuacjach przejawia się ludzka godność?

Czy uważasz, że jesteś godnym człowiekiem?

Czy godność jest wartościowa dla człowieka?

Czy godność jest narzędziem władzy człowieka? – czy poniżając człowieka można go poniżyć psychicznie, fizycznie jak i semantycznie; zatem czy: CZŁOWIEK = GODNOŚĆ?

Czy godność jest terminem uniwersalnym?

Kiedy człowiek zachowuje się niegodnie?

3.      Triada wartości w życiu człowieka: godność, równość, sprawiedliwość

3.1. Która z podanych wartości jest najważniejsza w życiu człowieka?

3.2. Czy podane wartości wynikają z siebie nawzajem?

3.3. Czy można ułożyć podane wartości według ich ważności w życiu człowieka?

3.4. Zdefiniuj krótko każde z powyższych pojęć. Z czego one wynikają? O czym one świadczą?

3.5. Czy istnieją kodeksy, które uznają triadę wartości? Czy potrafisz wskazać na dokumenty, które je zawierają?

3.6. Jak zinterpretowałbyś/abyś zdanie: „uznanie godności za podstawę sprawiedliwości jest uznaniem tego, kim jest człowiek[1]”.

            Powyższe pytania można zastosować w formie luźnej pogadanki w celu refleksji nad pojęciem godności, jej wykorzystania w życiu codziennym i wpływu na życie człowieka. Można również wykorzystać pracę w parach lub grupach, stosując drzewko decyzyjne, w którym uwzględnione będą również odpowiedzi melioratywne i pejoratywne wynikające z zadanych pytań.

4.      Metoda przyczynowo-skutkowa:

Do wyrazu „godność” warto odnieść się do refleksji nad potrzebą, wykorzystaniem i faktycznie obowiązującą unifikacją tego terminu. Związek przyczynowo-skutkowy pozwoli rozwinąć analizę wpływu godności na zachowanie człowieka.

Zadanie: od terminu godność utwórz w formie strzałek przejścia (lub ewolucję) zmian postrzegania wspomnianego słowa na wszystkich kontynentach świata. Czy godność ma ten sam charakter na całym świecie? Czy istnieją różnice? Na czym one polegają? Czy zmiany mają charakter cywilizacyjny, kulturowy, społeczny, ekonomiczny, prawny? Jak sądzisz w jakim stopniu zmiany te mają wpływ na godność człowieka?

5.      SYMULACJA WYOBRAŻENIOWA

Nie tylko dla młodszych uczestników projektu Fair Trade. Pojedynczy uczestnicy zajęć proszeni są o wyobrażenie terminu godność. Po chwili namysłu, proszeni zostają o narysowanie swojego wyobrażonego obrazka godności, po czym scharakteryzowanie go.

Inny przykład: przygotowanie komiksu na temat robienia codziennych zakupów. Historyjka zaczyna się od zwyczajnej codzienności jaką jest robienie zakupów przez każdego człowieka. Człowiek z historyjki wybiera towar np. czekoladę i od momentu wyboru zaczyna się historia owej czekolady w dwóch wersjach:

5.1. zbioru owoców kakaowca w Afryce. Historyjka zaczyna się na polu, gdzie dzieci zbierają owoce z niskich drzewek. Ubrane są w bardzo zniszczone rzeczy. Nie chodzą do szkoły. Pracują, nie mają czasu na zabawę. Nie mają zabawek, często też domu. Są zależni od pracodawcy, który nie zabezpiecza pracy całej rodzinie. Razem z rodzicami pracują, aby móc przeżyć kolejny dzień. Któregoś dnia nie dostają jednak wypłaty… pośrednicy biorący udział w handlu nie biorą pod uwagę źródeł pochodzenia owoców oraz jakim kosztem zostały one zdobyte. Podczas produkcji czekolady ziarna kakaowca dodaje się mniej, aby zaoszczędzić na jej sprzedaży. Dodawane są barwniki i aromaty.

5.2. zbiory owoców kakaowca. Pewna afrykańska rodzina prowadzi własny biznes – wszyscy pomagają w zbieraniu owoców wraz z dziećmi. Handlują z osobami pośredniczącymi w handlu kakaowcem - zyskiem dzielą się między sobą. Dzieci mają czas na zabawę, chodzą do szkoły. Rodziców stać na utrzymanie rodziny oraz o zadbanie o edukację dzieci. Klienci, do których trafia czekolada cieszą się jej smakiem i aromatem – czekolada jest wyprodukowana ze składników ekologicznych.

Zadanie: która historyjka dotyczy godności człowieka? Czy obie przedstawiają godność w ten sam sposób? Która historyjka wywołała konkretne emocje? Czy da się je opisać? Czy dzieci posiadają godność?

Uczestnicy zajęć proszeni są o wybranie jednej z dwóch zaprezentowanych historyjek i dokończenie ich z uwzględnieniem godności człowieka.

---

[1]http://www.academia.edu/4021336/Godnosc_i_rownosc_jako_podstawy_sprawiedliwosci._Z_perspektywy_miedzynarodowej_ochrony_praw_czlowieka