Halloween - wigilia Wszystkich Świętych.

Temat lekcji: Halloween - wigilia Wszystkich Świętych.

W Polsce obchodzimy dzień Wszystkich Świętych 1 listopada. Zapewne każdy wie, że święto to ma korzenie w tradycji przedchrześcijańskiej. Zjednoczenie kraju przez Mieszka I i jego następców przyczyniło się do chrystianizacji naszych przodków. Przejście na nową religię nie jest łatwe - stąd wiele obrzędów zaczerpniętych jest ze świąt obchodzonych za czasów pogańskich. O naszych regionalnych Dziadach pewnie każdy słyszał, jednak jak można porównać to święto z Halloween? Można, bo Dziady to praktycznie święto Wszystkich Świętych, tylko nie obchodzimy tego dnia z taką czcią, troską i oddaniem szacunku zmarłym jak kiedyś...

Wracając do lekcji. Warto z dziećmi rozpocząć pogawędkę skąd wzięło się święto Halloween? Dzieci wymyślają odpowiedzi (i bardzo dobrze - niekiedy są bardzo bliskie historii powstania).
Święto Halloween obchodzone jest 31 października w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Irlandii i Wielkiej Brytanii. Prawdopodobnie święto Halloween obchodzono na cześć bóstwa owoców i nasion albo na powitanie zimy. Palenie ognisk (latarnie przygotowane z rzepy, brukwi, później dyni) miało przyciągnąć duchy dobre, zaś odegnać złe (tak samo jak przebieranie się w stroje duchów i demonów, by odegnać złe istoty).

Symbole Halloween (tu dzieci dają sobie świetnie radę - zazwyczaj w jednej chwili jest bardzo głośno ;) to: dynia, duchy, demony, zombie, wampiry, czarownice, nietoperze, czarne koty itp.

Latarnia z dyni - symbol błędnych ogników, uważane za dusze tragicznie zmarłych (tę informację zostawmy dla uczniów starszych klas).

ĆWICZENIA DO TEMATU:
1. Cukierek albo psikus (wpierw niech dzieci opowiedzą zasady tej zabawy, jeśli je znają - niech koniecznie opowiedzą). Na potrzeby naszej lekcji zasady gry troszkę zmodyfikowałam. W tematycznej filcowej torebce Halloween włożyłam 16 (albo 18 jajek po Kinder niespodziankach) - u Was zależy ile macie dzieci w klasie na lekcji - ja akurat miałam 6. W niektórych jajeczkach były włożone cukierki, w pozostałych - zadania. Ten, kto wylosował cukierka - mógł oddać się przyjemności konsumpcji; pozostali, którzy wylosowali zadanie - musieli je wykonać "na oczach" pozostałych osób. Konieczne jest wykonanie zadania, inaczej skutkuje to pechem w nadchodzącym nowym roku.

Oto zadania, które wymyśliłam dla swoich uczniów:
1. Podejdź do sekretariatu, zapukaj i głośno powiedz pani: "Pięknie dzisiaj pani wygląda" (o ile macie fajne panie w sekretariacie, które mają poczucie humoru. W jednej ze szkół, w której pracuję, niestety to zadanie nie przejdzie - a szkoda!).
2. Powiedz, co można zrobić z dyni w Halloween.
3. Chwyć za rękę kolegę/koleżankę i z nim/z nią zatańcz "na niby".
4. Podejdź do pani sprzątaczki i powiedz: "Pięknie się pani uśmiecha".
5. Powiedz osobie, która siedzi obok ciebie po prawej stronie: "kocham cię".
6. Zanuć swoją ulubioną piosenkę.


2. Apple bobbing - zadaniem każdego ucznia jest wyłowienie jabłka z wody w misce bez użycia rąk. Do tego zadania przywiozłam z domu miskę - polecam wyparzyć - i 2 kg jabłek, które przytargałam z Carrefour'a (bardzo słodkie, dzieciom bardzo smakowały).

Starszym uczniom warto opowiedzieć o Dziadach - "obcowanie żywych z umarłymi" - nawiązanie relacji z duszami przodków (dziadów), powracających do swych domów. Dusze należało ugościć, by zdobyć ich przychylność. Rozpalano ogniska, by dusze mogły się ogrzać (zapalamy znicze) lub by wskazywały drogę wędrującym duszom, by nie zabłądziły i mogły spędzić tę noc wśród bliskich. Aby nie skrzywdzić duszy w tym dniu, zakazywano głośnego zachowania (co mogłoby wystraszyć dusze), sprzątania ze stołu po posiłku (by dusze się najadły) czy szycia, by nie przyszyć duszy, która nie mogłaby wrócić do "tamtego świata".

Bajka o jeżach - konspekt lekcji dla klas I-III

Lekcję rozpoczynamy od układanki - historyjki o jeżykach. Dzieci muszą ułożyć obrazki tak, aby tworzyły one pewną logiczną całość/historię.

Obrazki wykonałam samodzielnie do tej bajki:

„Pewnego zimowego dnia chwycił taki mróz, że kolczaste zwierzątka zwane jeżami nie mogły już wytrzymać z zimna. Przytuliły się jedno do drugiego, żeby nie zamarznąć. Wtedy poczuły, że coś je gryzie i kłuje. Obolałe zwierzaki rozstąpiły się i oddaliły trochę od siebie, ale wtedy znów zaczęły marznąć. Mróz trzymał, nie było wyboru. Trzeba się było znowu przytulić do siebie. I ponownie podniósł się płacz i pisk wśród jeży: wszystkich kłuło już z każdej strony. Jeże próbowały i próbowały: jaka odległość będzie najbezpieczniejsza, żeby się nawzajem ogrzać, a zarazem nie pokłuć? Wreszcie znalazły taką odległość. Było im teraz dosyć ciepło, i nikogo już nic nie bolało”.

(przeł. J. Danszczyk & J. Gościniak, bajka opowiadana przez A. Schopenhauera: Piquemal & Laguatriere 2003-2004, s. 10).

Zadaniem dzieci jest odniesienie sytuacji z bajki do sytuacji, które znają z życia codziennego. Jeże cierpią zarówno fizycznie, jak i psychicznie. W końcu dochodzą do porozumienia. Dzieci potrafią świetnie odnieść problem jeży do znanych im relacji międzyludzkich takich jak np. kłótnia. 

Obrazki nie są ponumerowane - symbole serduszka, słoneczka, kwiatka i gwiazdki służą tylko ułatwieniu ułożenia obrazków w danej kolejności. 

Na koniec lekcji, dzieci wykonują swoje jeżyki do bajki. W tym celu potrzebne są nam pocięte kawałki kartonika (ok. 30*30 cm lub większe, jeśli chcecie ;), klej, nożyczki, ok. 1,5-2 m. sznur (najlepiej kolorowy, dostępne np. w castoramie lub zakupić w pasmanterii), pisaki kolorowe i ewentualnie plastelina do uformowania noska jeżyka. Potrzebne są nam również wzory (wycięte ze sztywnej podkładki np. bloku rysunkowego lub technicznego) w kształcie jeżyków tak, by każde dziecko mogło odrysować własny wzór na swoim kartoniku. Potem wystarczy wyciąć wzór z kartonu i ozdobić tak jak przedstawione to zostało na poniższym zdjęciu: 

Pokazowy jeżyk wykonany przez autorkę bloga

Jeżyka można wykonać według instrukcji przedstawionej w filmiku: jeż z kartonu. 

Miłej zabawy :)

Poradnik dla młodych myślicieli "Może dobrze, może źle" Dan Barker

Literatura do wykorzystania podczas lekcji, zarówno w klasach I-III, jak i IV-VI (w następnym roku szkolnym dedykowałabym klasie IV do VI włącznie). Pytania i zagadnienia wydają się błahostką, ale czy każdy z nas zastanawiał się kiedyś nad wyrazami: zasady, wartość, życie, sprawiedliwość, dobro, zło, nakazy, zakazy, wskazówki? Każdy wyraz ma niejedno oblicze ;) warto im się przyjrzeć bliżej. Ta książka bardzo mi się spodobała na bibliotecznej półce. Dzielę się nią - może jest i w Waszej szkole?